Είστε έτοιμες να φέρετε στον κόσμο το παιδί σας. Κατά πόσο είστε όμως έτοιμες να υπερασπιστείτε τα δικαιώματα σας κατά τη γέννα; Και κατά πόσο γνωρίζετε ποια είναι αυτά; Οι απαντήσεις στο άρθρο που ακολουθεί!
Αναμφίβολα, μια από τις σημαντικότερες στιγμές μιας οικογένειας συλλογικά και μιας μητέρας ατομικά είναι η στιγμή της γέννας, η στιγμή δηλαδή που ένας νέος άνθρωπος έρχεται στον κόσμο με τις ατέλειες και τα πλεονεκτήματα του δικού μας συνήθως γονιδιώματος.Δεδομένου δυστυχώς ότι στην Ελλάδα η παραδοσιακή γέννα στο σπίτι –η οποία τα τελευταία χρόνια στην Αμερική αλλά και σε άλλες χώρες έχει επανέλθει έντονα στο προσκήνιο– είναι σπάνια, συνήθως ο τοκετός λαμβάνει χώρα σε κάποια οργανωμένη ιδιωτική κλινική-μαιευτήριο.
Ελάχιστες όμως μητέρες και γονείς γνωρίζουν τα δικαιώματά τους. Υποτίθεται ότι όταν η μέλλουσα μητέρα πηγαίνει στην ιδιωτική κλινική, συμπληρώνεται αμέσως από το ιατρικό προσωπικό σχετικό δελτίο εισαγωγής, διά του οποίου η μητέρα δηλώνει υπογράφοντας ότι αποδέχεται τους όρους νοσηλείας και τις χρεώσεις, στις οποίες θα προβεί η κλινική για το διάστημα της παραμονής της, χωρίς όμως συνήθως να γίνεται αναλυτική ενημέρωση για τους όρους νοσηλείας αλλά παρά μόνο για τις χρεώσεις (ακόμη κι εκεί όχι πάντοτε εξαντλητικά).
Στην πράξη βέβαια έχει παρατηρηθεί το δελτίο εισαγωγής να παραδίδεται προς υπογραφή κατά την εισαγωγή της ενδιαφερόμενης στο μαιευτήριο και μάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία τοκετού, γεγονός βέβαια που ούτε νόμιμο είναι ούτε αφήνει πολλά περιθώρια επιλογών στη μέλλουσα μητέρα.
Για το λόγο αυτό συνιστάται οπωσδήποτε η μέλλουσα μητέρα να επισκέπτεται τα υποψήφια μαιευτήρια αρκετό καιρό πριν τη γέννα, να κάνει όλες τις ερωτήσεις που θεωρεί σημαντικές και να λαμβάνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, όπως παραδείγματος χάριν για το εάν η συγκεκριμένη ιδιωτική κλινική ακολουθεί τα πρότυπα-αρχές της Unicef και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για «Φιλικά προς τα Βρέφη Νοσοκομεία».
Τέλος, η μέλλουσα μητέρα έχει δικαίωμα να ζητήσει από τον γιατρό της να μην την ξυρίσει η νοσοκόμα το τρίχωμα στο εφηβαίο ή στο περίνεο, αλλά να γίνει πλύση με αντισηπτικό στην περιοχή (η οποία θα αποκλείσει κάθε ενδεχόμενο μόλυνσης), να μην υποστεί τη διαδικασία του υποκλυσμού, να μπορεί να κινείται και να μη μείνει συνεχώς καθηλωμένη στο κρεβάτι (τα τελευταία χρόνια εξάλλου η χρησιμότητα της ύπτιας θέσης αμφισβητείται έντονα), να μην της βάλουν ορό αν ο τοκετός εξελίσσεται ομαλά και να γεννήσει το παιδί της έχοντας το σύντροφό της στο πλευρό της.
- 01 Η «ασθενής», στη συγκεκριμένη περίπτωση η μέλλουσα μητέρα, μπορεί να στραφεί κατά του ιδιωτικού υγειονομικού φορέα, εάν αυτός «ασκήσει» δια μέσω των προστηθέντων του, δηλαδή του ιατρικού του προσωπικού, πλημμελώς ή εσφαλμένως τα καθήκοντά «του», είτε για αντισυμβατική συμπεριφορά (άρθρ. 334 ΑΚ) είτε για εξωσυμβατική συμπεριφορά (άρθρ. 922 ΑΚ).
- 02 Η συνδιαμονή εφαρμόζεται ως απαραίτητο κομμάτι μιας φιλικής προς τα βρέφη πολιτικής και ως μέτρο για την προάσπιση του μητρικού θηλασμού, σύμφωνα με τα Δέκα Βήματα της UNICEF για Φιλικά προς τα Βρέφη Νοσοκομεία. Περισσότερες πληροφορίες στο: http://www.unicef.org/programme/breastfeeding/baby.htm#10.
- 03 Ο Συνήγορος του Καταναλωτή με πόρισμα του τον Ιούνιο του 2010 επέκρινε αυστηρά τον τρόπο και τις μεθόδους των μαιευτηρίων να ζητούν επιπλέον ποσά για τη λήψη βλαστικών κυττάρων του ομφαλοπλακουντιακού αίματος, καθώς έτσι παραβιάζονται οι διατάξεις των άρθρων 197, 198, 178 και 179 ΑΚ (δικαιοπραξία αντίθετη προς τα χρηστά ήθη), καθώς και της διάταξης του άρθρου 2 παρ. 1 του ν. 2251/1994. Για τους λόγους αυτούς μάλιστα ζήτησε από μαιευτήρια «να επιστρέψουν άμεσα στους αναφέροντες ως αχρεωστήτως και χωρίς νόμιμη αιτία καταβληθέντα (904 επ. ΑΚ) τα ποσά των χρεώσεων που έχουν ήδη παρανόμως εισπραχθεί».
Ιnfo Box
Ο θάλαμος νεογέννητων έχει τα τελευταία χρόνια κατακριθεί με δριμύτητα και έχει χαρακτηριστεί ως ένα είδος «αναχρονιστικής βρεφικής φυλακής». Σε μαιευτήρια του εξωτερικού όλα τα νεογέννητα απολαμβάνουν την συνδιαμονή με τη μητέρα τους (rooming in). Έτσι, από την πρώτη στιγμή δημιουργείται ο ισχυρός αυτός σύνδεσμος μεταξύ μητέρας και παιδιού που διαρκεί μια ζωή.
Στη νομολογία υπάρχει αμφιταλάντευση για το πότε ένας ιατρός παρέχει υπηρεσίες με καθεστώς πρόστησης ή ως βοηθός εκπλήρωσης, ως δηλαδή ελεύθερος επαγγελματίας. Η διάκριση αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική γιατί από αυτή εξαρτάται συχνά και η αστική ευθύνη ή όχι της ιδιωτικής κλινικής. Συνήθως σε περιπτώσεις όπου το προσποριζόμενο κέρδος για την κλινική είναι αξιόλογο και η εξάρτηση του ιατρού από την υλικοτεχνική της υποδομή είναι σημαντική, όπως δηλαδή συμβαίνει στις περιπτώσεις των μαιευτηρίων, η «ασθενής» θα χαρακτηριστεί πιθανότατα ως δέκτης υπηρεσιών προστηθέντος. Στην περίπτωση αυτή η χρηματική αποζημίωση που θα επιδικαστεί στη μητέρα ή στους συγγενείς για την πλημμελή ή εσφαλμένη άσκηση των καθηκόντων του ιατρικού προσωπικού (ιατρού, νοσοκόμων κ.α.) είναι σε μεγάλο βαθμό εξασφαλισμένη, αφού η οικονομική φερεγγυότητα του μαιευτηρίου είναι κατά τεκμήριο πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που διαθέτουν μεμονωμένα άτομα του ιατρικού προσωπικού.
Ο θάλαμος νεογέννητων έχει τα τελευταία χρόνια κατακριθεί με δριμύτητα και έχει χαρακτηριστεί ως ένα είδος «αναχρονιστικής βρεφικής φυλακής». Σε μαιευτήρια του εξωτερικού όλα τα νεογέννητα απολαμβάνουν την συνδιαμονή με τη μητέρα τους (rooming in). Έτσι, από την πρώτη στιγμή δημιουργείται ο ισχυρός αυτός σύνδεσμος μεταξύ μητέρας και παιδιού που διαρκεί μια ζωή.
Στη νομολογία υπάρχει αμφιταλάντευση για το πότε ένας ιατρός παρέχει υπηρεσίες με καθεστώς πρόστησης ή ως βοηθός εκπλήρωσης, ως δηλαδή ελεύθερος επαγγελματίας. Η διάκριση αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική γιατί από αυτή εξαρτάται συχνά και η αστική ευθύνη ή όχι της ιδιωτικής κλινικής. Συνήθως σε περιπτώσεις όπου το προσποριζόμενο κέρδος για την κλινική είναι αξιόλογο και η εξάρτηση του ιατρού από την υλικοτεχνική της υποδομή είναι σημαντική, όπως δηλαδή συμβαίνει στις περιπτώσεις των μαιευτηρίων, η «ασθενής» θα χαρακτηριστεί πιθανότατα ως δέκτης υπηρεσιών προστηθέντος. Στην περίπτωση αυτή η χρηματική αποζημίωση που θα επιδικαστεί στη μητέρα ή στους συγγενείς για την πλημμελή ή εσφαλμένη άσκηση των καθηκόντων του ιατρικού προσωπικού (ιατρού, νοσοκόμων κ.α.) είναι σε μεγάλο βαθμό εξασφαλισμένη, αφού η οικονομική φερεγγυότητα του μαιευτηρίου είναι κατά τεκμήριο πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που διαθέτουν μεμονωμένα άτομα του ιατρικού προσωπικού.
